Planujesz rejestrację działalności gospodarczej? Sprawdź, na jakie preferencje i ulgi będziesz mógł liczyć (ulga na start, preferencyjne składki, mały ZUS plus )
Koszt comiesięcznych składek ZUS to duże obciążenie w budżecie przedsiębiorców, zwłaszcza początkujących. Na szczęście, większość z nich może korzystać z ulg i preferencji. Na jakie przywileje mogą liczyć osoby rozwijające firmę? Podpowiadamy.
Z tego artykułu dowiesz się:
- ile wynosi kwota składek ZUS w 2020 roku;
- na jakie preferencje mogą liczyć przedsiębiorcy rejestrujący jednoosobową działalność;
- czym jest Ulga na start i jak długo można z niej korzystać;
- czym są preferencyjne składki ZUS i ile wynosi ich kwota;
- czym jest mały ZUS plus i kto może z niego skorzystać.
Każda osoba prowadząca zarejestrowaną w CEiDG działalność gospodarczą ma obowiązek odprowadzania comiesięcznych składek ZUS. Składka składa się z kilku części — składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe), składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz składki na fundusz pracy. Wysokość składek ZUS zależy od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia i minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeśli pensje rosną, rosną także składki.
Składki ZUS w 2020
Kolejna, rekordowo podwyżka składek ZUS dotknęła przedsiębiorców na początku tego roku. Od stycznia właściciele firm płacą miesięcznie aż 1431,48 zł (lub 1354,64 zł bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego). Dla osoby, która prowadzi jednoosobową firmę to często zawrotna kwota! Dobra wiadomość jest jednak taka, że przez pierwsze kilkadziesiąt miesięcy przedsiębiorcy mogą odprowadzać składki na preferencyjnych warunkach. Dzięki temu zyskają sporo czasu, aby rozwinąć biznes i sprawić, że składki ZUS, nawet te w regularnej wysokości okażą się zdecydowanie mniej odczuwalne dla firmowego budżetu.
Udogodnienia dla nowych przedsiębiorców
Przedsiębiorca, który założył działalność gospodarczą, może skorzystać z:
- ulgi na start,
- preferencyjnych składek ZUS.
Po upływie okresu uprawniającego do odprowadzania niższych składek może także skorzystać z programu mały ZUS plus.
Poniżej omówimy każde z udogodnień.
Ulga na start — czym jest i jak długo można z niej korzystać?
Ulga na start to rządowy projekt, mający na celu wsparcie początkujących przedsiębiorców. Dzięki niej właściciele firm są zwolnieni z odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe). Muszą jednak odprowadzać składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Jaka jest jej kwota? Podstawą wyliczenia składki zdrowotnej zależy od zadeklarowanej przez przedsiębiorcę kwoty. Ta nie może być jednak niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Wysokość składki zdrowotnej od najniższej podstawy wynosi więc w 2020 roku 362,34 zł. Kwotę tę możesz odliczyć od podatku.
Kto może skorzystać z ulgi na start?
Z ulgi na start mogą skorzystać nie tylko osoby fizyczne rejestrujące działalność gospodarczą, ale również wspólnicy spółek cywilnych, którzy:
- podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia;
- nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowali na etacie i wykonywali czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności;
- nie podlegają ubezpieczeniu w KRUS.
Ile trwa ulga na start?
Przedsiębiorcy mogą korzystać z ulgi na start przez 6 miesięcy. Po tym okresie odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne stanie się obowiązkiem.
Ważne: zgodnie z interpretacją ZUS-u, ulga trwa maksymalnie 6 miesięcy kalendarzowych. Jeśli zarejestrowałeś firmę pierwszego dnia miesiąca, zaliczysz go na poczet ulgi. Jeśli jednak zrobiłeś to każdego kolejnego dnia (np. 2, 5, 6 marca), przedłużysz okres ulgi niemal do 7 miesięcy. Pierwszy pełny miesiąc kalendarzowy jej obowiązywania rozpocznie się bowiem dopiero z pierwszym dniem kolejnego miesiąca (czyli w tym przypadku – kwietnia).
Ulga na start — co jeszcze musisz wiedzieć?
Jeśli nie będziesz odprowadzał składek na ubezpieczenia społeczne… nie będziesz miał prawa do świadczeń, wynikających z owych ubezpieczeń. Co z tego wynika? Jeśli w pracy zdarzy Ci się nieszczęśliwy wypadek, nie otrzymasz świadczeń wypadkowych. Na Twoje konto i subkonto w ZUS-ie nie będą także wpływać środki na emeryturę.
Ważne: ulga na start jest przywilejem, a nie obowiązkiem. Nie musisz więc z niej korzystać. Jeśli chcesz płacić wszystkie składki, zgłoś się do ubezpieczeń w ZUS-ie.
Preferencyjne składki ZUS
Kiedy ulga na start dobiegnie końca, przedsiębiorcy mogą liczyć na kolejne udogodnienia. Są nimi składki ZUS w preferencyjnej wysokości. W 2020 roku ich sumy wynoszą 609,14 zł (z ubezpieczeniem chorobowym) i 590,03 (bez ubezpieczenia chorobowego).
Jak długo można korzystać z preferencyjnych składek?
Preferencyjne składki ZUS możesz odprowadzać przez 24 miesiące, czyli — jeśli korzystałeś z ulgi na start — od 7 do 30 miesiąca prowadzenia działalności. Jeśli po zakończeniu okresu preferencji Twoje zyski wciąż nie są spektakularne, sprawdź, czy możesz skorzystać z programu mały ZUS plus.
Czym jest mały ZUS plus?
Mały ZUS plus to rządowy program, którego głównym założeniem jest uzależnienie kwoty składki ZUS od dochodów z działalności. Mówiąc w sporym skrócie — jeśli w poprzednim roku zarobiłeś więcej, w tym odprowadzisz do ZUS-u wyższe świadczenia, jeśli zarobiłeś mniej — składki są niższe. Mały ZUS plus jest rozszerzoną wersją programu mały ZUS, który obowiązywał od stycznia 2020.
Ważne: podobnie jak w przypadku ulgi na start preferencje dotyczą jedynie składek na ubezpieczenie społeczne. Płacąc mały ZUS plus, wysokość składki zdrowotnej pozostanie niezmienna.
Dla kogo mały ZUS plus?
Możesz skorzystać z programu mały ZUS plus, jeśli:
- prowadzisz działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,
- Twój przychód z tytułu działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli prowadziłeś ją przez cały rok, nie przekroczył 120 000 zł.
Ważne: jeśli prowadziłeś firmę jedynie przez część roku, limit będzie proporcjonalnie niższy. Aby go wyliczyć, podziel 120 000 przez liczbę dni w poprzednim roku kalendarzowym (2019 rok miał 365 dni). Uzyskany wynik pomnóż przez liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziłeś działalność.
Kto nie może skorzystać z programu mały ZUS plus?
Z programu nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy:
- w poprzednim roku prowadzili działalność gospodarczą krócej niż 60 dni (podlegali ubezpieczeniom z tytułu działalności krócej niż 60 dni);
- rozliczali się w formie karty podatkowej i byli zwolnieniu ze sprzedaży od podatku VAT. (muszą spełnić oba warunki);
- podlegali ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. byli wspólnikami spółki jawnej);
- spełniają warunki do opłacania preferencyjnych składek;
- wykonują dla byłego lub obecnego pracodawcy takie same obowiązki, jakie wykonywali dla niego jako pracownicy w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.
Od czego zależą kwoty składek i jak je wyliczyć?
Prawo do skorzystania z programu mały ZUS plus zapewnia określona kwota przychodu w poprzednim roku. Wysokość podstawy naliczania składek zależy jednak od samego dochodu.
Aby ustalić podstawę naliczania składek:
- ustal przeciętny miesięczny dochód z poprzedniego roku. Jak to zrobić? Podziel roczny dochód z działalności przez ilość dni w roku kalendarzowym. Uzyskaną kwotę pomnóż przez 30;
- ustal podstawę wymiaru składek, mnożąc kwotę przeciętnego miesięcznego dochodu z poprzedniego roku przez 0,5.
Wynik stanowi podstawę wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne.
Aby uzyskać konkretne kwoty, pomnóż podstawę przez stawkę właściwą dla określonej składki ZUS (np. składka na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy, składka na ubezpieczenie rentowe – 8% podstawy etc.)
Ile można zaoszczędzić?
Zgodnie z obietnicami rządu, program mały ZUS plus pozwoli zaoszczędzić kilkaset złotych miesięcznie. Minister przedsiębiorczości Jadwiga Emilewicz, cytowana przez portal PAP.pl zadeklarowała, że, „przedsiębiorca, którego przeciętny miesięczny dochód w 2019 r. wynosił 2800 złotych, w przyszłym roku będzie płacił na ubezpieczenia społeczne 442,96 zł miesięcznie plus obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Jego korzyść w stosunku do pełnej składki ZUS w 2020 roku, bez ubezpieczenia zdrowotnego, wyniesie zatem 549,34 zł”.
Mały ZUS plus a obowiązki przedsiębiorcy
Przedsiębiorcy korzystający z programu mały ZUS plus muszą co miesiąc przekazywać w deklaracji rozliczeniowej lub w imiennym raporcie miesięcznym informacji o:
- rocznym przychodzie,
- rocznym dochodzie
- formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podstawie wymiaru składek (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II).
Na żądanie organu podatkowego konieczne będzie dostarczenie również:
- dokumentów potwierdzających zastosowane w poprzednim roku kalendarzowym formy opodatkowania,
- danych na temat wysokość rocznego przychodu i rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy (w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania).
Jak długo można korzystać z małego ZUS-u plus?
Z ulgi możesz korzystać przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.
